سفر به زمین
:فصل 4
-
%(#5e39a8)[عوامل موثر بر ایمنی و پایداری تونل ها و فضاهای زیر زمینی]
1️⃣اینجور سازه ها باید در مناطقی از زمین احداث بشوند که مقاومت کافی رو داشته باشند پس %(#5e39a8)[مناطقی رو نیاز داریم که کمترین خردشدگی،هوازدگی و نشت آب رو دارند]
2️⃣%(#5e39a8)[وضعیت محور تونل نسبت به لایه بندی]
️
%(#5e39a8)[محور تونل موازی با لایه بندی]️در این تونل ها، حفاری در امتداد لایه های محدود به عبارتی یک یا چند لایه انجام میشه و اگر این لایه های مقاومت کمی داشته باشند به آسونی فرو می ریزند
%(#5e39a8)[محور تونل عمود بر لایه بندی]
️در این تونل ها در زمان حفاری به لایه هایی برخورد می کنیم که مقاومت مختلف دارند و تونل ما پایداری بیشتری داره
%(#5e39a8)[البته زمانی که محور تونل موازی با لایه بندی است اگر لایه های سخت نباشد و مقاومت زیادی نداشته باشند حفاری آسان تر انجام میشه و هزینه کمتری صرف میشه اما وقتی که محور تونل عمود با لایه است احتمالا بعضی از لایه ها بسیار مقاومت بالایی دارند و ممکنه حفاری به مشکلاتی بخوره و با هزینه بیشتری انجام بشه]
3️⃣%(#5e39a8)[کنترل جریان آب زیرزمینی و برآورد هزینه ها]
برخورد آب بخش بزرگی از مشکلات و هزینه های پروژه هاش عمرانی و معدنی است و حتی ممکنه که پروژه متوقف بشه و نتونیم تکمیلش بکنیم پس کنترل جریان آب زیر زمینی و برآورد هزینه ها در ساخت فضاهای زیر زمینی و و حتی درون سازه ها از اهمیت ویژه ای برخوردار است
اگر تونل بالای %(#5e39a8)[سطح ایستابی] ساخته بشه پایداری بیشتری دارد
اگر سنگ های داخل تونل پایداری کافی رو نداشته باشند و همچنین نشت آب در آن ها دیده بشه، دیواره و سقف تونل از بتن یا سایر مصالح پوشیده می شود -
%(#0010f0)[مکان مناسب برای ساخت سازه های دریایی]
️
میدونیم که همه سازه ها روی خشکی مثل برج ها،سد ها و... ساخته نمیشن
%(#0010f0)[سازهای دریایی مثل اسکله ها، پایانه های نفتی،تونل های زیر دریایی،جاده ها،پل ها در سواحل یا روی دریا ساخته می شوند]
برای اینکه این سازه ها رو بتونیم احداث کنیم همانند ساز های خشکی به یه سری مطالعات زمین شناسی ویژه نیاز داریم
در ساخت این سازه ها به اطلاعاتی مثل %(#0010f0)[نوع سازه و کاربردش،توپوگرافی بستر دریا،جزر و مد،مصالح موجود در محل،میزان رسوب گذاری و فرسایش سنگ ها،جریان آب های دریایی و ویژگی های فیزیکی و شیمیایی آب دریا و... نیاز داریم]
نکته
️
ایران از جنوب و شمال به محیط آبی منتهی می شود
بخش عظیمی از ذخایر نفت کشور مون از بستر دریا استخراج می شود -
تو پست قبلی به %(#10f000)[توپوگرافی] اشاره کردم ممکنه در موردش براتون سوال شه
%(#10f000)[_____________________________________]
%(#10f000)[توپوگرافی یا عارصه نگاری] به مطالعه سطح زمین گفته میشه و در این مطالعه به عوارض طبیعی کره زمین مثل %(#10f000)[کوه، دره و...] و حتی عوارض مصنوعی مثل %(#10f000)[ساختمان، برج و...] پی میبریم -
%(#e6e02e)[پایداری سازه ها]
ایران در یکی از کمربند های لرزه خیز جهان %(#e6e02e)[کمربند آلپ_هیمالیا] قرار دارد و گسل های زیادی در مناطق مختلفش وجود دارند و زمین لرزه و گسل ها میتونند پایداری سازه رو به خطر بندازند
پس باید این گسل ها رو بشناسیم و فعالیت مجدد گسل و وقوع زمین لرزه رو احتمال بدیم
%(#e6e02e)[روش های شناسایی گسل]️
️
1️⃣بررسی عکس های هوایی و ماهواره ای
2️⃣بازدید های صحرایی
%(#e6e02e)[تشخیص احتمال فعالیت مجدد گسل و وقوع زمین لرزه]️
️
1️⃣بررسی اطلاعات ثابت شده توسط دستگاه های لرزه نگار
2️⃣مطالعه اطلاعات تاریخی زمین لرزه ها
همچنین باید پایداری محل احداث رو در برابر %(#e6e02e)[حرکات دامنه ای] بررسی کنیم
%(#e6e02e)[حرکات دامنه ای شامل لغزش، ریزش،خزش، جریان گلی و... است]
از خطرات دیگه که در مناطق کوهستانی وجود دارند می تونیم به %(#e6e02e)[ریزش کوه و سقوط مواد] در دامنه های پر شیب اشاره بکنیم -
%(#ff0000)[روش های پایدار کردن دامنه ها]
1️⃣ایجاد دیوار حائل
2️⃣استفاده از تورهای سیمی(گابیون)
3️⃣زهکشی برای تخلیه آب اضافی
4️⃣میخ کوبی
5️⃣ایجاد پوشش گیاهی
البته در روش ایجاد پوشش گیاهی یه سری اثرات مثبت و یه سری اثرات منفی داریم
%(#ff0000)[اثرات مثبت]️افزایش پایداری دامنه،کاهش رطوبت خاک،جلوگیری از فرسایش خاک توسط باد و باران،کم شدن سرعت حرکت آب در دامنه ها و...
%(#ff0000)[اثرات منفی]️حرکت و لغزش دامنه،خطر واژگونی درخت،رشد ریشه گیاهان(خیلی رشد کنن ضرر میرسونن)،افزایش هوازدگی فیزیکی و شیمیایی خاک
-
️ %(#ab6e2c)[مصالح مورد نیاز برای احداث سازه ها]
برای احداث سازه ها از مواد مختلفی که سازنده زمین هستند مثل سنگ، خاک، ماسه و شن استفاده می کنیم
مصالحی که برای ساخت سازه ها ازشون استفاده می کنیم باید یه سری ویژگی داشته باشند
%(#ab6e2c)[مقاوم، نفوذ پذیر باشند و اندازه دانه ها مشخص باشه]
این مشخصات مصالح در آزمایشگاه مکانیک خاک و سنگ توسط یه سری آزمایش خاص انجام میشه
و همون طور که قبلا گفتم دو نوع سد داریم %(#ab6e2c)[سد بتنی و سد خاکی] که بعضی مصالح استفاده شده در ساخت شون با هم فرق داره
%(#ab6e2c)[سد بتنی=]سیمان،ماسه،شن، میلگرد
%(#ab6e2c)[سد خاکی=]خاک رس،ماسه،شن،قلوه سنگ
%(#ab6e2c)[نکته]
در ساخت سد خاکی از هسته رسی استفاده می کنیم چون هسته رسی تخلخل زیاد و نفوذ پذیری کمی داره و مثل عایق رطوبتی برامون کار میکنه -
️ %(#ff4d00)[رفتار خاک ها و سنگ ها در سازه ها]
️
بر اساس معیارهایی خاک ها رو طبقه می کنیمدانه بندی
درجه خمیری بودن
مقدار مواد آلی
بر اساس دانه بندی خاک ها به دو دسته تقسیم میشن
ریز دانه
درشت دانه
%(#ff4d00)[ریز دانه]
1️⃣مثل لای و رس اندازه ذرات کوچیکتر تر %(#ab6e2c)[0/075 میلی متر] است
2️⃣هر چقدر که رطوبت در این نوع خاک بره بالا پایداری هم کمتر میشه %(#ab6e2c)[(رابطه برعکس دارن)]
3️⃣اگر رطوبت از حدش بیشتر بشه، خاک حالت خمیری می گیره و تحت تاثیر وزنش روان میشه
%(#ff4d00)[درشت دانه]
1️⃣مثل ماسه و شن اندازه ذرات بزرگ از %(#ab6e2c)[0/075 میلی متر] است
%(#ff4d00)[نکته]
- از خاک های ریزدانه و درشت دانه در ساخت سازه هایی مثل بدنه سد خاکی،زیر سازی جاد،باند فرودگاه و... غیر استفاده میشه
لغزش خاک در دامنه و ترانشه ها، در ماه های مرطوب بخاطر روان شدن خاک است
-
%(#787878)[کاربرد مصالح و خرده سنگی در راه سازی]
سطح زمین برای رفت و آمد وسایل نقلیه ساختار مناسبی نداره
چرا؟!
چون در برابر یه سری عوامل مقاومت نداره مثل:- %(#787878)[بارش]
%(#787878)[تغییرات دما]
%(#787878)[و نیرو وارد شده از چرخ ها]
%(#787878)[و... ]
پس باید راه سازی انجام بشه
%(#787878)[بخش های مختلف در راه سازی]
%(#787878)[زیر سازی]
شامل
زیر اساس️مخلوط شن و ماسه یا سنگ شکسته
️به عنوان لایه زهکش عمل میکنه
اساس
%(#787878)[روسازی]
شامل
آستر و رویه️هر دو جنس شون از آسفالت(مخلوطی از ماسه، شن و قیر)
%(#787878)[بالاست]
لایه ای از مصالح سنگی شکسته با قطر 20 تا 60 میلی متر است و از خرد شدن سنگ استخراج شده از معدن بدست میاد
نقش بالاست(قطعات سنگی)
%(#787878)[عمل زهکشی]
%(#787878)[توزیع بار چرخ]
%(#787878)[نگهداری ریل ها ]
%(#787878)[در ساخت زیر سازی و تکیه گاه راه آهن] - %(#787878)[بارش]
-
علم، زندگی، کار آفرینی
https://forum.alaatv.com/post/2656856
https://forum.alaatv.com/post/2019877
تو تاپیک هایی که لینک شون رو قرار دارم این مبحث کتاب جمع بندی شده و نکاتش گفته شده
حتما مطالعه شون کنید -
فصل 4 هم تموم شد میریم برای فصل 5
امیدوارم مفید باشه براتون
@تجربیا @دهم @یازدهم @دوازدهم @بچه-های-تجربی-راه-ابریشم @بچه-های-تجربی-کنکور-1402