ببین عزیزم، همیشه و در هر حالتی «سدیم» خارج سلول و «پتاسیم» داخل سلول مقدارش نسبت به اون یکی بیشتره. حالت آرامش، حین پتانسیل عمل، هرموقع ... چرا؟
پاسخ کوتاه: چون پمپ سدیم پتاسیم همیشه فعاله، همیشه سه سدیم به بیرون و دو پتاسیم به داخل میفرسته، همیشه برای این کار به انرژی نیاز داره.
پاسخ بلند:
۲ حالت داریم دیگه:
۱- حالت آرامش:خودت میتونی توضیح بدی چرا در این حالت اینجوریه ...
۲- پتانسیل عمل و بعد از پتانسیل عمل:
درسته که هنگام پتانسیل عمل، یه کانال دریچه دار؛ دریچه شو باز کرده و سدیم و پتاسیم هر غلطی دوست داشتند کردند اما همچنان و همچنان «پمپ سدیم پتاسیم با صرف انرژی (atp) سدیم هارو به بیرون و پتاسیم هارو به داخل انتقال میده» دقت کردی؟ گفتم با صرف انرژی. یعنی چی؟ یعنی هنوزم در پایان پتانسیل عمل، خارج از سلول سدیم بیشتره. بله هنگام پتانسیل عمل مقدار زیادی سدیم از بیرون اومده درون، ولی تو از قبل میدونی که پمپ سدیم پتاسیم همیشه فعاله، از قبل میدونی که پمپ سدیم پتاسیم همیشه یه جور کار میکنه (سه سدیم بیرون و دو پتاسیم داخل) و اینم میدونی که همیشه با صرف انرژی کار میکنه.
مثال عددی بزنم: (مثلاً خارج از سلول سدیم و پتاسیم رو مقایسه میکنم:)
حالت آرامش: سدیم ۷۰ درصد- پتاسیم ۳۰ درصد. «پمپ داره چیکار میکنه؟ سدیمارو میریزه بیرون، ولی بیرون خودمون کلی سدیم داریم، پس پمپ از انرژی استفاده میکنه تا بر خلاف شیب غلظت سدیم هارو بریزه بیرون»
بلافاصله بعد از پتانسیل عمل: سدیم ۵۵ درصد- پتاسیم ۴۵ درصد. «هنوز هم سدیم خارج از سلول مقدارش بیشتره، پس هنوز هم پمپ باید با صرف انرژی، بر خلاف جهت شیب غلظت غلبه کنه و سدیم هارو بریزه بیرون»
پ.ن۱: اگر که همیشه و در هر حالتی سدیم خارج از سلول بیشتر نبود، پمپ اصلاً نیاز نبود که از انرژی استفاده کنه ... ولی همیشه داره از انرژی استفاده میکنه پس معنیش چیه؟ ...
پ.ن۲: اینکه میگیم «بعد از پتانسیل عمل غلظت ها به هم خورده و سدیم و پتاسیم مقدارشون تغییر کرده، منظور این نیست که کلاً دیگه همه چی برعکس شده، منظور اینه که اگه حالت آرامش خارج از سلول مقدار سدیم (مثلاً) ۷۰ درصد هست، الان شده ۵۵ درصد. به مرز نزدیک شده. خطرناک شده داستان، پس پمپ هی سریعتر و سریعتر بیشتر زور میزنه تا اون ۵۵ رو بکنه ۷۰. بعد به ۷۰ میگیم که «غلظت ها هم به حالت آرامش برگشتند». وقتی هم به ۷۰ رسید، دیگه نزدیک مرز نبود، پمپ مقدار فعالیتش کمتر میشه و (تاکید میکنم مثلاً) همون ۷۰ نگهش میداره تا دوباره تحریک بعدی و روز از نو، روزی از نو ...