سلام.
توی این تاپیک میخوام براتون کلهم اجمعین سجع رو آموزش بدم که دیگه نه من ترس این رو داشته باشم که بلدین یا نه، نه خودتون.
باید بگم که از یک جایی به بعدِ این معلومات مختص بچه‌های انسانیه. پس از همین الآن بگم. اگه میخواین بگین که ما که رشتهٔ فلانیم چرا باید اینا رو بخونیم، باید بدونین که همیشه دونستن بهتر از ندونستنه. همونطور که امسال توی آزمون نهایی بچه‌ها سؤال سجع اومد و بچه‌ها بلدش نبودن.
بریم سراغ توضیحات:
🔵 خود واژهٔ سجع به معنای آواز فاخته و قمریه.
🔵 به نثری که سجع داشته باشه، میگیم نثر مُسَجَّع یا آهنگین.
🔵 نثر آهنگین نثریه که مثل شعر از موسیقی و قافیه برخورداره. یعنی چی؟ نمونه‌هاش رو توی کتاب با نثرهای سعدی زیاد دیدین.
«منت خدای را عز و جل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت»
ما سه نوع سجع داریم:
سجع مطرف، متوازی و متوازن.
(بچه‌ها حواستون باشه کسی از بچه‌های تجربی و ریاضی انتظار نداره اسم سجع‌ها رو بلد باشن. من فقط میخوام اینا رو با اسم و منظم یاد بگیرین تا قاطی نکنین. اینکه سجع رو بشناسین و تشخیص بدین عبارتی سجع داره مهمه. نه اینکه دقیقا اسمش رو هم بیان کنین)
توضیحات هرکدوم از سجع‌ها:
🟢 سجع متوازی:
سجع متوازی زمانی اتفاق میوفته که کلمات سجع هم در وزن یکسان باشن و هم در قافیه (حروف پایانی)
(اگه براتون سواله که وزن چیه، مقدمات تاپیکی که من درمورد وزن دارم رو بخونین 👇🏻
https://forum.alaatv.com/post/2473397 )
مثلا:
باران رحمت بی‌حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی‌دریغش همه‌جا کشیده.
IMG_20240726_154458.jpg
با توجه به عکس دقت کنین بچه‌ها:
۱) پس دقیقا انگار با یک بیت شعر و درواقع دو مصرع مواجهیم. برای همین کلمات رو زیر هم نوشتم.
۲) توی این جملات «رحمت و نعمت»،«همه‌جا و همه را» و «کشیده و رسیده» سجع متوازی دارن.
۳) کلمات «خوان و باران» و «بی‌دریغش و بی‌حسابش» هم سجع دارن ولی سجع متوازی نه. (جلوتر متوجه میشین چه نوع سجعی دارن)
🟢 سجع مطرف:
سجع مطرف زمانی اتفاق میوفته که کلمات فقط از لحاظ حروف قافیه یکسان باشن و از لحاظ وزنی، وزن یکسانی نداشته باشن.
مثلا:
محبت را غایت نیست. از بهر آنکه محبوب را نهایت نیست.
IMG_20240726_154522.jpg
با توجه به تصویر دقت کنین بچه‌ها:
۱) «غایت و نهایت» سجع مطرف ایجاد کردن. چون وزنشون یکی نیست ولی حروف پایانیشون قافیه ایجاد میکنه.
۲) «نیست» مثل ردیف شعری عمل میکنه.
۳) عبارت «از بهر آنکه» در جملهٔ اصلی رو ننوشتم. چرا؟ چونکه قیده. لزومی نداره بنویسیمش. می‌خوایم سجع دو عبارت رو بررسی کنیم.
۴)«محبوب و محبت» هیچ سجعی ندارن.
🟢 سجع متوازن:
سجع متوازن زمانی اتفاق میوفته که کلمات وزنشون یکی باشه ولی حروف پایانی یکسانی نداشته باشن.
مثلا
گاه از دیدن خط مکتوب مُنتعش و گاه از ندیدن روی مطلوب مُشتعل
IMG_20240726_154539.jpg
با توجه به تصویر دقت کنین بچه‌ها:
۱) کلمات «مشتعل و منتعش» و «خط و روی» دارای سجع متوازن هستن.
۲) کلمات «مطلوب و مکتوب» دارای سجع متوازی هستن.
این سه نوع سجع و تمام.
دیگه با دونستن این موارد، باید بتونین در مقابل نثرهایی که چشمتون بهش می‌خوره، آمادهٔ پیدا کردن سجع باشین و سجع براتون چیز عجیب و دور از ذهنی نباشه.
می‌تونین به عنوان تمرین، سجع‌های عبارت «منت خدای را عز و جل که طاعتش موجب قربت است و به شکر اندرش مزید نعمت» رو توی کامنتای پست بنویسین.
موفق باشین ♥
@دانش-آموزان-آلاء
@دانش-آموزان-نظام-جدید-آلا
@دوازدهم
@یازدهم
@دهم
PicsArt_06-08-06.32.26.jpg
PicsArt_06-08-06.32.42.jpg
PicsArt_06-08-06.34.27.jpg
نگاه که میکنم، سؤالی رو نیازی نیست که توضیح اضافه‌تر بدم. اما حتما به نمونه سؤالات نگاه کنید بچه‌ها. آگاهی داشته باشید از اینکه با چی طرف خواهید بود بهتون کمک میکنه.
اگر سؤالی بود بپرسید بچه‌ها
@دانش-آموزان-نظام-جدید-آلا
@دانش-آموزان-آلاء
@یازدهم
@دوازدهم
PicsArt_06-08-06.31.37.jpg
PicsArt_06-08-06.31.54.jpg
PicsArt_06-08-06.32.14.jpg
PicsArt_06-08-06.33.29.jpg
PicsArt_06-08-06.34.09.jpg
توضیحاتی که احساس میکنم نیازه بگم:
سؤال ۱۵) -
سؤال ۱۶) برای مورد ب اگر کنایه رو هم نوشته باشید و مصحح باانصاف باشه میتونه نمره رو بهتون اختصاص بده. علاوه بر اینکه این پاسخنامه هم درحال حاضر پاسخنامهٔ قطعی آزمون نیست و ممکنه کنایه هم به این پاسخنامه اضافه بشه.
سؤال ۱۷) اصلا صورت سؤال داره تقلب میده. آرایهٔ بارز حماسه جز اغراق چیه؟!
سؤال ۱۸) -
سؤال ۱۹) -
سؤال ۲٠) -
سؤال ۲۱) بخایید دندان به دادن کین یعنی با دندان نفرت جوید. با کنایه بخوایم بگیم، یعنی از طرف نفرت‌زده شد.
از فرط هیجان لُکّه دویدن... لُکّه دویدن جوریه که نه می‌دوی نه قدم می‌زنی. یک جور شوق و ذوقی داخلش هست. تند راه رفتن رو میگن.
سؤال ۲۲) صبح این مطلب رو به بچه‌ها توضیح دادم. هستم و مستم در صورت سؤال قافیه‌ست. پس قالب مثنویه. یکی از بچه‌ها گفت خب ممکنه بیت اول یک غزل باشه. حرف درستیه. اما صورت سؤال چهار کلمهٔ مهم داره. «لیلی و مجنون» و «داستان منظوم». حتی اگر ندونید کل لیلی و مجنون مثنویه، اینکه بدونید با داستان منظوم طرفید، به قطع با مثنوی طرفید. بهترین و درست‌ترین قالب برای داستان‌های بلند نوشتن مثنویه. با قالب‌های دیگه به هیچ وجه نمیشه داستان طولانی نوشت. دلیلش هم مشخصه. تمام شدن قافیه.
پس سر امتحان مهم‌تر از هرچیز دیگه اینه که حواس جمع باشین.
سؤال ۲۳)«حضور سنگین». «جواب تلخ».
سؤال ۲۴) -
سؤال ۲۵) -
سؤال ۲۶) -
سؤال ۲۷) عذرخواهم ولی قسمت الفش واقعا وحشیه =))))
و باقی قسمتا آنچنان عجیب نیستن. خصوصا که اگر وزن اشعار رو بشناسید، کما اینکه من قبلا هم تاپیکش رو زدم، به راحت‌ترین شکل ممکن گزینهٔ جیم رو جواب میدین.
درنهایت به عقیدهٔ من ۸ سؤال آسون، ۳ سؤال متوسط و ۲ سؤال سخت توی این قسمت وجود داره و این رو برای دوستانی می‌نویسم که بیخود و بی‌جهت استرس دارن!
سؤالی بود بپرسید بچه‌ها
@دانش-آموزان-آلاء
@دانش-آموزان-نظام-جدید-آلا
@یازدهم
@دوازدهم
PicsArt_06-08-06.29.40.jpg
PicsArt_06-08-06.31.16.jpg
PicsArt_06-08-06.33.00.jpg
این سؤالات چون بیشتر جنبهٔ حفظ کردنی داره و نه تحلیلی و درواقع خود پاسخنامه برای پاسخ گرفتن کفایت میکنه، من خیلی توضیح خاصی ندارم. صرفا مطالبی که احساس کنم لازمه مرور کنم براتون رو بازگو میکنم.
سؤال ۱) حواستون به تیپ سؤال باشه بچه‌ها. من خودم اول موقع خوندن فکر کردم باید در حد عبارت دو کلمه پیدا کنم که ترادف معنایی دارن.
سؤال ۲) گَشَن معنی فلح، نر هم میده ولی اینجا معنی انبوه داره.
سؤال ۳) -
سؤال ۴) حواستون هم باشه که سَباحت یعنی شنا کردن
سؤال ۵) حواستون باشه که مُهْمَل یعنی حرف پوچ و بی‌ارزش، اراجیف... که اصلا شکل خوندنش هم با مَحمِل فرق داره.
اینم بگم که به صفیر هم دقت کنید. صفیر یعنی آواز و بانگ، سفیر یعنی رسول و فرستاده.
سؤال ۶) تفاوت زهاب و ذهاب رو هم در نظر داشته باشین. ذهاب یعنی رفتن.
سؤال ۷) اینجا محضر یعنی «استشهادنامه». درحال حاضر دچار تحول معنایی شده. پس برای همین با «اختلاف» اتفاق یکسانی داره.
سؤال ۸) اصلا صفت بیانی چیه؟!
صفت بیانی صفتیه که چگونگی، حالت، فاعلی یا مفعولی بودن یک اسم رو برای ما توضیح میده که چند شکل داره:
صفت ساده: مثل خوب، مهربان، آسوده و...
صفت فاعلی:
فاعلی‌ها از ترکیب بن مضارع افعال با پسوندهایی مثل «ـَنده، گار، گر، ار، ان و...» ساخته میشه. مثل چی؟
آفریدگار، بیننده، گوینده، کارگر و الی آخر...
صفت مفعولی:
این دفعه رو بن ماضی رو داریم و به آخرش «ـه» اضافه میکنیم. مثل چی؟
نوشته، گفته، پخته، سوخته و الی آخر...
صفت نسبی:
وقتی به کار میره که چیزی رو به کسی نسبت بدیم. معمولا هم اسامی و ضمایر با پسوندهای «ان، گان، یان، ی و...» ترکیب میشن. مثل چی؟
ایرانی، سیاهی، نامی، قربانی و الی آخر...
الآن توی مثالای بالا، اینجوری میشه:
منسوب به ایران
منسوب به سیاه
منسوب به نام
منسوب به قربان
صفت لیاقت:
لیاقت هم وقتیه که داریم به چیزی لیاقت چیزی رو اطلاق میکنیم. معمولا با همون «ی» به کار میره. یه طورایی، انگار داریم لیاقت رو بهش نسبت میدیم! مثل چی؟
خوردنی، دیدنی، بوسیدنی، بوئیدنی و الی آخر...
حالا برگردیم به سؤال!
یک رو ببینید:
سحرزاد
زخم‌دار
جهان‌آفرین
نیلی‌پوش
به سه تای آخری میگیم صفت مرخم. یعنی چی؟ مرخم یعنی دم‌بریده.
اینا در اصل صفت فاعلی بودن. به این شکل:
زخم‌دارنده
جهان‌آفریننده
نیلی‌پوشنده
و اون آخرشون حذف شده. پس اینا یه نوع صفتن و سحرزاد جوابه.
و توی مورد ب
ایرانی
کبریایی
شکاری
صفت نسبی هستن.
درحالی که قطعا نورانی به معنی منسوب به نوران نیست.
سؤال ۹) -
سؤال ۱٠) -
سؤال ۱۱) -
سؤال ۱۲) الف) صادقانه بخوام بگم خود من سر جلسه اگه با این سؤال مواجه بشم درود میفرستم بر اموات طراح. چونکه اصلا مشخص نیست دقیقا داره چی میپرسه و چی میخواد! بگذریم...
ب) واو وا ربطه.
زره لخت لخت است و قبا چاک چاک است.
ج) -
سؤال ۱۳) -
سؤال ۱۴) -
آسون یا سخت بودن سؤالا رو می‌خواستم مشخص کنم که الکی دلتون نلرزه از سؤالا.
ولی خب به نظزم توی قلمروی زبانی و املا سختی و آسونی مشخص کردن غلطه. چونکه بسته به حفظیاتتونه و ممکنه از مطالعه و دانش مطالعاتی بیاد. اما سر دو قلمروی بعدی مشخص میکنم...
اگر سؤالی بود بپرسید.
@یازدهم
@دوازدهم
@دانش-آموزان-نظام-جدید-آلا
حل موضوعی بنام قرابت معنایی
-
بسم الله الرحمن الرحیم...
سلام به الایی ها..
راستش من ادبیاتم (دقت کنید که ادبیات نه زبان فارسی)ویه چنتادرسه دیگ رو خعلی دوس دارم ...
این شدکه تصمیم گرفتم قرابت رو درطول سال باهم یکاریش کنیم...
یک سری تو ضیحات:
ادبیات 25سواله که 8-9تا سوالش قرابته یعنی حدودای 32%ویکم اینوراونورتر...(طبق اطلاعات کنکور سالای قبل)
مبحث قرابت بحث حفظی نیست یعنی برید وچنتا بیت روحفظ کنید وتمام نخیرباید بگم که اشتباه کردید..اتفاقن هرچقدر که بیشتر سعی کنید حفظ کنیدودرگیرتر بشید بیشتر کلافه وسردرگم تر میشید...
یک سری نکات برای بهتر شدن:(اینا توسط اینجانب ورفیقانش تست شده واحتمال خطایش کم تر است)
1.آشنایی کامل به معنی ومفهوم تمامی ابیات ومتون موجود درکتاب درسی(حتی "بیاورند که"و قسمت سوالای پایانی درس که گاها مطابقت بامتن رو ازتون میخان)
2.انتخاب یک کتاب مناسب مثله نشرالگو(کتابی که مختصه قرابته)
3.درواقع ادامه ی مورد دوم هستست وتست وتست وتست(تست زنی در قرابت معنایی خیلی مهمه چون باعث بازتر شدن دید شما درمورد مفهوم ها میشه)
4.انتخاب یک دفترچه یا چند برگ (آ4)دلیلش اینه که گاها درتست ها میبینید، مفهومی مورد نظرهس که دورتراز معنی ومفهوم ظاهری وآشنای شماس اون موقعس که شما دست به قلم میشید وبیت مورد نظر ومفهوم مورد نظر تست رو منویسید..حتی گاها ممکنه بیتی مفهوما بلد باشید ولی همچین بیتی درکتاب درسی نباشه ولی برطبق مفاهیم کتب درسی طرح شده باشه اینجاهم نیز دست به قلم بشید؛.
چند توصیه کلی:
1.درست خواندن روی سوال (توجه کنید به اینکه گفته قرابت دارد یا مفهوم مقابل به کلمه ی "بجز"و..)
2.استفاده از هایلایتر (خودکار رنگی وماه وستاره وکهکشان وخلاصه هرچیشد)که بتونید علامت بزنید خصوصا اونایی ک باراول غلط زدید(آخرسالی بدردتون مخوره)
3.تست وتست وتست وتست برای قرابت خیلی مهمه..
4.قرابت عین ریاضی وعربی وزیسته حالااین یعنی چی؟!یعنی اینکه اینطوری نیس که بگی باباازالان زوده بمونه واس آخرا...این جمله نه تنها درمورد این دروس بلکه کلا گفتنش اشتباهه محضه محضولی درحالت کلی قرابت واین دروس روباید ازاول براش تلاش کنید وتست بزنید تا به نتیجه برسید چون فقط بادیدن تست وسوالات مختلف هس که دیدتون بازتر میشه ومیتونید به نتیجه برسید....
اما من...
امامن میخوام یه کاری رو انجام بدم(چی کار مثلا؟!
)
ببینید هر روز پنج تا مفهوم ازکتاب درسی یا پنج تا تست رو بررسی میکنیم بیت های مربوطه یا مفاهیم دور از دید معمول(البته طبیعتا وقت بکنم بیشترهم منویسم)
پ.ن1:سوالی داشتید لطف کنید توپیوی مطرح بشه ...
پ.ن2:سعی مکنم جمعه شب ها آزمون هم برگزار کنم(بدیهی هس که من جایزه مایزه نمیدم وراست ودروغ بودن جواباتون خودتونید وجدانتون
)
فردا چهارشنبه مورخ 24مردادماه 97 شروع میکنم -
Shadow در حل موضوعی بنام قرابت معنایی گفته است:
پ.ن1:سوالی داشتید لطف کنید توپیوی مطرح بشه ...
سوالات می بایست همین جا مطرح بشه:)
-
_Mohammad_reza_ در حل موضوعی بنام قرابت معنایی گفته است:
Shadow در حل موضوعی بنام قرابت معنایی گفته است:
پ.ن1:سوالی داشتید لطف کنید توپیوی مطرح بشه ...
سوالات می بایست همین جا مطرح بشه:)
نه منظورم سوالات قرابت معنایی نبود منظورم پیرامونش بود یعنی چطور بخونیم واینا..وگرنه سوالات مثه تست واینا که خب باید همه ببینند شاید اشکال خودشونم باشه اونوقت دیگه در پاسخ گویی دوباره کاری نمیشه
-
Shadow در حل موضوعی بنام قرابت معنایی گفته است:
_Mohammad_reza_ در حل موضوعی بنام قرابت معنایی گفته است:
Shadow در حل موضوعی بنام قرابت معنایی گفته است:
پ.ن1:سوالی داشتید لطف کنید توپیوی مطرح بشه ...
سوالات می بایست همین جا مطرح بشه:)
نه منظورم سوالات قرابت معنایی نبود منظورم پیرامونش بود یعنی چطور بخونیم واینا..وگرنه سوالات مثه تست واینا که خب باید همه ببینند شاید اشکال خودشونم باشه اونوقت دیگه در پاسخ گویی دوباره کاری نمیشه
و خب شما میتونید یه کاری کنید که در پاسخ گویی به سوالات "پیرامون قرابت معنایی و اینکه چطور بخونیم " دوباره کاری نشه چون ممکنه سواله بقیه هم باشه:)
-
_Mohammad_reza_ چشم..تمام..
-
روز اول
درس اول پیش(نظام قدیم )
%(#ff0000)[کزنیستان تا مرا ببریده اند ازنفیرم مردوزن نالیده اند]
مفهوم کلی:
هم نوایی همه ی آفریده ها درفراق عاشق از معشوق
برخی از بیت های مشابه این مفهوم
1.بریاد اوست عیش جوانان میکده
ازشوق اوست نعره ی پیران خانگاه
2.عشق است وبس که در دوجهان جلوه میکند
گاه از لباس شاه وگه از کسوت گدا
نمونه تست
این بیت باکدام گزینه زیرقرابتمفهومی دارد؟!
1)درودیواربه حال دل من زار گریست
هرکجاناله ی ناکامی خود سرکردم
2)هرکه را وقتی دمی بوده است وروز مستی ای
دوست دارد ناله ی مستان وهای وهوی را
3)در دل هر قطره نوحی دست وپاگم کرده است
ازکدامی چشمه این طوفان هویداکرد عشق
4)دردلش آخر اثرنمود محبت
بخت رساگر نبود ناله رسابود
.
.
.
.
.
.
..
جواب:گزینه یک -
روز اول قسمت دوم
%(#ff0000)[سینه خواهم شرحه شرحه از فراق/تابگویم شرح درد اشتیاق]
مفهوم کلی:
1.سخن عشق را هرکسی نمیفهمد.
2.دردعشق رامبتلا به عشق میداند.
برخی ازبیت های مشابه این مفهوم:
1.حال شب های مرا همچون منی داند وبس/توچه دانی که شب سوختگان چون گذرد.
2.چه دانند جیحونیان قدرآب/ز واماندگان پرس در آفتاب
3.قدر زر زرگر شناسد قدر گوهر گوری
تست نمونه
این بیت باکدام گزینه تناسب معناییندارد؟
1)پای نهم درعدم بو که بدست آورم/هم نفسی تاکند درد دلم را دوا
2)حدیث عشق جانان گفتنی نیس/وگرگویی کسی هم درد باید
3)کجاست هم نفسی تابه شرح عرضه دهم/که دل چه می کشد از روزگار هجرانش
4)دردی نبوده را چه تفاوت کند که من/بیچاره درد می خورم ونعره میزنم...
.
.
.
.
.
.
جواب گزینه ی4 -
یک توصیه کلی
درحل سوالات قرابت خصوصا سوال هایی که با عنوان " باکدام گزینه قرابت معنایی دارد ویابه کدام گزینه نزدیک تراست ویاباکدام تناسب معنایی بیشتری دارد "مطرح شده اند...
%(#ff0000)[باید وباید تمامی گزینه ها خوانده شوند وسپس گزینه ی مورد نظر انتخاب شوند] چون گاها دوگزینه مطرح میشوند که ظاهرا با بیت مطرح شده روی سوال هم مفهوم اند ولی باکمی دقت وتفکر میشه فهمید که یکی از اون دو پاسخ مورد نظر هس...
تست نمونه
بیت زیر با کدام تناسب بیشتری دارد؟!
%(#ff0000)[بر سر دیوار هرکاو تشنه تر /زودتر بر می کند خشت ومدر]
1)تاکه این دیوار عالی گردن است /مانع این سر فرو اوردن است
2)سجده نتوان کرد براب حیات/تا نیابم زین تن خاکی نجات
3)کز کمی خشت دیوار بلند/پست تر گردد به هر دفعه که کند
4)هرکه عاشق تر بود بر بانگ آب /اوکلوخ زفت تر کند ازحجاب
.
.
.
.
دجواب گزینه چهار
سایر توضیح ها:
معنی بیت مورد نظر سوال
هرکه طالب تر وعاشق ترومشتاق تره برای وصال وبه دست اوردن مطلوب تلاش بیشتری میکنه تا به قرب الهی نایل بشه
